Zastępcza kara pozbawienia wolności stanowi środek przymusu stosowany przez sąd, gdy skazany unika wykonania kary orzeczonej w wyroku. Dotyczy to sytuacji, w których osoba skazana nie wykonuje kary wolnościowej, jak ograniczenie wolności lub kara grzywny. W takich przypadkach, po uprawomocnieniu się wyroku, sąd może zdecydować o zamianie tej kary na karę pozbawienia wolności, wprowadzając konieczność odbycia jej w zakładzie karnym. Tłumacząc na język polski, o ile w Twojej sprawie zapadł wyrok karny, a Sąd skazał Cię na karę np. ograniczenia wolności, to masz obowiązek przedmiotową karę wykonać, jeżeli tego nie robisz w taki sposób, że się uchylasz od jej wykonania to Sąd, najczęściej za pomocą kuratora sądowego może albo musi zamienić Tobie karę ograniczenia wolności na karę pozbawienia wolności.

Na czym polega kara ograniczenia wolności?

Kara ograniczenia wolności jest formą sankcji, która może polegać na:

• wykonywaniu przez skazanego kontrolowanej, bezpłatnej pracy społecznie użytecznej,

• potrącaniu z wynagrodzenia pracowniczego od 10 do 25% na cel wskazany przez sąd.

Wymiar tej kary wynosi od 1 miesiąca do 2 lat, a skazany zobowiązany jest do przepracowania od 20 do 40 godzin miesięcznie. Po prawomocnym wyroku sąd przekazuje sprawę do kuratora, który kontaktuje się ze skazanym, by ustalić miejsce, rodzaj i harmonogram prac. Brak aktualnego adresu do doręczeń lub nieodbieranie korespondencji może doprowadzić do uznania przez sąd, że skazany uchyla się od obowiązków, co w efekcie może skutkować zamianą kary na pozbawienie wolności.

‍

W jakich sytuacjach Sąd stosuje zastępczą karę pozbawienia wolności?

Sąd może zarządzić zamianę kary ograniczenia wolności na karę pozbawienia wolności, jeśli skazany:

- unika kontaktu z kuratorem i nie reaguje na jego wezwania,

- odmawia podjęcia prac społecznie użytecznych,

- nie wykonuje obowiązków wyznaczonych przez kuratora lub opóźnia ich realizację.

Jeżeli skazany częściowo wykonał karę ograniczenia wolności, sąd przelicza ją według zasady, że dwa dni ograniczenia wolności odpowiadają jednemu dniowi pozbawienia wolności.

Sąd jest obowiązany przed podjęciem decyzji wyznaczyć Posiedzenie, na które może stawić się Skazany i już na tym posiedzeniu powinien on podjąć obronę. To w interesie Skazanego jest przedstawienie dlaczego nie wykonał przedmiotowej kary, powinien oświadczyć, że wykona takową karę oraz musi wskazać, że tak naprawdę nie uchylał się od odbywania kary.

Praktyka sądowa przez słowo „uchyla” rozumie intencjonalne działanie Skazanego, połączone z pewnego rodzaju lekceważeniem zapadłego wcześniej Wyroku skazującego. Nie zawsze każde niewykonanie kary będzie równoważne z uchylaniem się od jej wykonania.

Na Postanowienie Sądu I instancji służy zażalenia do Sądu Okręgowego w terminie 7 dni od ogłoszenia, o ile Skazany był obecny, lub 7 dni od doręczenia Postanowienia w przypadku, gdy Skazany nie był obecny na Posiedzeniu.

W zażaleniu pamiętajmy, że warto złożyć wniosek z art. 9 par. 4 k.k.w. o wstrzymanie wykonania orzeczenia, co pozwoli nam na bycie na wolności do momentu ostatecznego rozstrzygnięcia.

W przedmiotowej sytuacji warto skorzystać z pomocy adwokata karnisty, który prowadzi kancelarią prawa karnego, albowiem może on pomóc nam w napisaniu przedmiotowego zażalenia oraz poprowadzenia sprawy.

W tym miejscu warto również zwrócić uwagę na art. 65a k.k.w. tj. artykuł, który wstrzymuje wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności. Jest to tak naprawdę przedostatnia albo ostatnia deska ratunku skazanego. Zgodnie z ww. przepisem Sąd może w każdym czasie wstrzymać wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności, gdy Skazany oświadczy na piśmie, że podejmie odbywanie kary ograniczenia wolności i podda się rygorom z nią związanym.

Tego typu działanie Sąd może zastosować tylko raz, co w praktyce można nazwać „ostatnią deską ratunku”.

Gdyby żadna z ww. okoliczności nie zadziałała i jest to możliwe pamiętajmy, że możemy jeszcze próbować zastosować tzw. dozór elektroniczny. O dozorze dowiecie się Państwo więcej z poniższego artykułu:

https://www.kancelaria-prawo-karne.pl/artykuly/dozor-elektroniczny---jak-go-uzyskac

Podsumowanie

Zastępcza kara pozbawienia wolności to sankcja ostateczna, stosowana, gdy skazany uchyla się od wykonania kary wolnościowej. Warto zadbać o regularny kontakt z kuratorem i rzetelne wykonywanie obowiązków wynikających z wyroku, by uniknąć ryzyka zamiany na karę pozbawienia wolności, a w sytuacji, gdy staniemy oko w oko z Zastępczą karą pozbawienia wolności proponujemy udać się o pomoc do kancelarii prawa karnego.

‍