Poręczenie majątkowe – art. 266 k.p.k. – nasza jedyna szansa przed zastosowaniem Tymczasowego Aresztowania?
Poręczenie majątkowe jest jednym z tzw. „wolnościowych” środków zapobiegawczych i w praktyce jest ono najlepszą obroną przed zastosowaniem „tymczasowego aresztowania”. Na naszej stronie znajdziecie Państwo szereg artykułów dotyczących przesłanek stosowania tymczasowego aresztowania w tym:
https://www.kancelaria-prawo-karne.pl/artykuly/tymczasowe-aresztowanie---przeslanki-ogolne-i-szczegolne-a-praktyka-organow-procesowych
Bez wątpienia dla każdego praktyka wiadomo, iż tymczasowe aresztowanie jest w Polsce środkiem nadużywanym, a już na pewno stosowanym „lekką ręką”. Przy postawieniu konkretnych zarzutów, które wiążą się z możliwością orzeczenia wysokich kar pozbawienia wolności prawie na pewno zostanie zastosowane tymczasowe aresztowania. Prawo przewiduje jednak i inne środki zapobiegawcze, gdzie jednym z kluczowych jest zastosowanie poręczenia majątkowego – czyli wpłaty odpowiedniej kwoty celem udowodnienia, że będziemy stawiać się w Sądzie. Suma poręczenia w praktyce ma nas zmobilizować do tego, że nie będziemy uciekać i zapewnić komfort organom ścigania, iż przy odpowiedniej sumy będzie stawiać się w Sądzie.
Poręczenie majątkowe, obok dozoru policji izakazu opuszczania kraju, jest jednym z najczęściej stosowanych środkówzapobiegawczych niewiążących się z izolacją podejrzanego.
Poręczenie majątkowe może przybrać różne formy:
1) Pieniądze – najbardziej popularna forma poręczenia;
2) Papiery wartościowe;
3) Zastaw;
4) Hipoteka
Kto może wpłacić poręczenie majątkowe?
Regulacje dotyczące osób uprawnionych do wpłaty poręczenia majątkowego nie są skomplikowane. W kodeksie postępowania karnego wskazano, że może to być oskarżony lub inna osoba. Zgodnie z przepisami nie musi to być osoba najbliższa. Jedną z nowości jest fakt, iż przedmiot poręczenia tj. pieniądze nie mogą pochodzić z przysporzenia na rzecz oskarżonego albo innej osoby dokonanego na ten cel. Oznacza to, że pieniądze te nie mogą pochodzić np. ze zbiórki.
W obecnych przepisach Prokurator albo Sąd mogą uzależnić przyjęcie poręczenia od wykazania źródła pochodzenia pieniędzy. Oznacza to, ze poręczyciel będzie musiał udowodnić skąd posiada daną sumę. Przedmiotowy przepis miał na celu m.in., aby podejrzani nie opłacali swoje wyjścia za pomocą pieniędzy uzyskanych w drodze przestępstwa.
Wysokość poręczenia
Co do zasady wysokość poręczenia majątkowe ustala Sąd albo Prokurator i powinno ono być uzależnione w zależności od:
- majątku podejrzanego;
- charaktery zarzutów;
- równoważenia korzyści, jaki mógłby odnieść oskarżony naruszając warunki środka zapobiegawczego;
Warto dodać, że poręczenie majątkowe nie powinno być ustalane w wysokości, na poziomie, który były oczywiście nieosiągalny dla podejrzanego, ponieważ stanowiłoby to tylko fikcję, a nie środek karny.
Wysokość i warunki poręczenia majątkowe Sąd/Prokurator określa w Postanowieniu.
Jak wygląda wpłata poręczenia
Wpłata poręczenia odbywa się zgodnie z regulaminem urzędowania sądów powszechnych. Może to być złożenie środków do depozytu sądu, przelew na wskazany rachunek bankowy, czy wpis hipoteki w księdze wieczystej. Wszystkie te czynności muszą być odpowiednio udokumentowane, a dowody wpłaty dołączone do protokołu z przyjęcia poręczenia. W praktyce najczęściej osoba, która wpłaca poręczenie musi udać się do jednostki Prokuratury i podpisać odpowiedni protokół poręczenia. Wraz z byciem poręczycielem uzyskujemy pewne prawa albo w przypadku nie respektowania przez Podejrzanego obowiązków, czy też ucieczkę przedmiot poręczenie może ulec przepadkowi na rzecz Skarbu Państwa.
Podsumowanie
Poręczenie majątkowe jest skutecznym środkiem zapobiegawczym, który może być alternatywą dla tymczasowego aresztowania. Wymaga ono jednak odpowiedniego przygotowania i rzetelnej argumentacji, zarówno w zakresie pochodzenia środków, jak i relacji między poręczycielem, a oskarżonym. Zastosowanie poręczenia majątkowego powinno być dokładnie przemyślane i profesjonalnie przedstawione, aby zapewnić prawidłowe postępowanie i uniknąć niepotrzebnych komplikacji prawnych. W tym przypadku można rzec, że pieniądze szczęścia nie dają, a mogą dać nam wolność.
