Niedawno zaprezentowaliśmy Państwu artykuł odnoszący się do –utrudniania wierzycielom dochodzenia ich roszczeń tj. o przestępstwie z art.300 k.k.:
https://www.kancelaria-prawo-karne.pl/artykuly/utrudnianie-wierzycielom-dochodzenia-roszczen---przestepstwo-z-art-300-kodeksu-karnego
Dzisiaj natomiast opowiemy o podobnej sytuacji, a polegającej na faworyzowaniu jednych wierzycieli ponad drugich. Jak więc widzimy życie przedsiębiorcy nie jest w cale takie łatwe i proste.
Prowadzenie firmy to zadanie pełne wyzwań, w tym także tych związanych z zarządzaniem finansami w trudnych okresach. W sytuacjach kryzysowych, kiedy przedsiębiorca zmaga się z brakiem płynności finansowej, może dojść do pokusy zaspokojenia tylko wybranych wierzycieli. Takie działanie może jednak prowadzić do odpowiedzialności karnej na podstawie art.302 § 1 Kodeksu karnego, który penalizuje tzw. faworyzowanie wierzycieli. Przyjrzyjmy się, na czym polega to przestępstwo i jakie konsekwencje grożą za jego popełnienie.
Zrozumienie Przestępstwa z Art. 302 K.k.
Przestępstwo faworyzowania wierzycieli polega na celowym działaniu dłużnika, który w sytuacji zagrożenia niewypłacalnością lub upadłością decyduje się na spłatę lub zabezpieczenie jedynie niektórych wierzycieli, co odbywa się ze szkodą dla pozostałych. Istotą tego przestępstwa jest to, że taki wybiórczy sposób zaspokajania roszczeń prowadzi do niesprawiedliwego traktowania różnych wierzycieli, którzy mają równe prawo do zaspokojenia swoich roszczeń.
Kogo Dotyczy Ten Przepis?
Art. 302 § 1 Kodeksu karnego odnosi się przede wszystkim do dłużników, czyli osób zobowiązanych do spłaty swoich zobowiązań finansowych. Przepis ten obejmuje zarówno przedsiębiorców, jak i osoby fizyczne, które mają długi wobec różnych wierzycieli. Warto zaznaczyć, że dłużnikiem w rozumieniu tego przepisu może być każdy, kto nie jest w stanie jednocześnie zaspokoić wszystkich wierzycieli, a jednocześnie podejmuje działania faworyzujące wybrane osoby czy podmioty.
Sytuacje, w Których Może Dochodzić do Faworyzowania
Przestępstwo faworyzowania wierzycieli najczęściej pojawia się w sytuacjach, gdy przedsiębiorca znajduje się na skraju bankructwa. Wyobraźmy sobie firmę, która ma ograniczone zasoby finansowe i musi zdecydować, komu zapłacić w pierwszej kolejności. Jeśli firma decyduje się zaspokoić roszczenia tylko jednego lub kilku wierzycieli, pozostawiając innych bez zaspokojenia, może to być uznane za działanie na szkodę pozostałych wierzycieli.
Prawne Konsekwencje Faworyzowania Wierzycieli
Zgodnie z art. 302 § 1 Kodeksu karnego, za faworyzowanie wierzycieli grozi kara grzywny, kara ograniczenia wolności albo kara pozbawienia wolności do 2 lat. Jest to przestępstwo, które może być ścigane z urzędu, co oznacza, że organy ścigania mogą podjąć działania niezależnie od tego, czy którykolwiek z wierzycieli złoży skargę.
Jak Uniknąć Odpowiedzialności Karnej?
W sytuacjach, gdy firma lub osoba fizyczna boryka się z trudnościami finansowymi, kluczowe jest przestrzeganie zasad równomiernego traktowania wierzycieli. Zamiast próbować samodzielnie rozwiązać problem, co może prowadzić do podejrzeń o faworyzowanie, warto skorzystać z profesjonalnej pomocy prawnej. Prawnik może pomóc w ocenie sytuacji i doradzić, jakie kroki podjąć, aby uniknąć odpowiedzialności karnej.
Co ciekawe do wystąpienia przedmiotowego przestępstwa nie jest koniecznym, aby wierzyciele ponieśli jakąś konkretną szkodą, omawiane przestępstwo ma bowiem charakter formalny. Przestępstwo to może być popełnione zarówno w zamiarze bezpośrednim, jak i ewentualnym.
Zgodnie z Postanowieniem Sądu Najwyższego w Warszawie z dnia14 stycznia 2021 r., sygn.. akt. IV KS 37/20 podmiotem przedmiotowego przestępstwa może być nie tylko dłużnik, któremu grozi niewypłacalność, ale i ten, który stał się już niewypłacalny.
Faworyzowanie wierzycieli to przestępstwo, które może mieć poważne konsekwencje prawne dla dłużnika. Wybiórcze zaspokajanie roszczeń może nie tylko zaszkodzić innym wierzycielom, ale także prowadzić do odpowiedzialności karnej. Dlatego w trudnych sytuacjach finansowych tak ważne jest podejmowanie świadomych i zgodnych z prawem decyzji, a w razie wątpliwości– zasięgnięcie porady prawnej.