Konfiskata samochodu z powodu prowadzenia po alkoholu - art. 178a k.k.
Konfiskata samochodu w wyniku jazdy po alkoholu (art. 178a § 1 k.k.) to jeden z gorętszych tematów ostatnich dni, pomimo tego, że już od ponad roku było wiadome, że przepisy mają wejść w życie i obowiązywać. Od dnia 14 marca 2024 r. w prawie karnym obowiązują przepisy o tzw. konfiskacie auta, czyli niczym innym jak zabraniu pojazdu mechanicznego przez Skarb Państwa na swoją własność.
Przepisy o konfiskacie samochodu obowiązują w wielu krajach europejskich, a Polska nie jest żadnym nowatorem w tym temacie. Podobne przepisy obowiązują m.in. w Belgii, Danii, Estonii, Finlandii innych krajach Europy.
Przepisy o konfiskacie auta rozróżniają kierowcę, który spowodował wypadek będąc po spożyciu alkoholu, od tego, który tylko prowadził pojazd będąc pod wpływem alkoholu, ale nie spowodował żadnego wypadku.
Co do zasady w przypadku skazania osoby za:
- spowodowanie katastrofy w komunikacji;
- sprowadzenie niebezpieczeństwa katastrofy w komunikacji;
-spowodowanie wypadku w komunikacji
Sąd będzie obligatoryjnie tzn. będzie musiał zastosować przepadek samochodu w przypadku, jeżeli zawartość alkoholu w organizmie sprawcy była wyższa niż 1 promil we krwi lub 0,5 mg/dm3. W sytuacji, gdy zawartość alkoholu będzie niższa to Sąd będzie decydował o tym, czy dany przepadek zastosować – tzn. będzie to należało do uznania Sądu.
Podsumowując, jeżeli spowodujemy wypadek komunikacyjny mając powyżej 1 promila Sąd będzie zobowiązany do konfiskaty naszego samochodu.
W sytuacji natomiast, gdy będziemy prowadzić pojazd będąc po alkoholu - popełnimy przestępstwo z art. 178a k.k., ale nie spowodujemy wypadku i zostaniemy złapani to Sąd będzie musiał orzec konfiskatę, jeżeli zawartość alkoholu w organizmie sprawcy przestępstwa była wyższa niż 1,5 promila we krwi albo 0,75 mg/dm3.
Podsumowując w przypadku zbadania nas na zawartość alkoholu i otrzymania 1,5 promila alkoholu we krwi Sąd orzeknie konfiskatę.
Ustawodawca dał jednak możliwość odstąpienia od dokonania konfiskaty w sytuacji, gdy zajdzie wyjątkowy wypadek, uzasadniony szczególnymi okolicznościami. Co to oznacza? Każdy Sędzia dowolnie będzie mógł interpretować te słowa, dla jednych szczególnymi okolicznościami można nazwać trudną sytuację rodzinną, która spowoduje, że ojciec rodziny nie będzie mógł pracować, czy zawozić dzieci do przedszkola, a dla innych będzie to sytuacja, gdy w rodzinie będzie funkcjonowała osoba obłożnie chora, która trzeba będzie dowozić do lekarza. Przyszłość pokaże, jak Sądy będą rozumiały ww. zapisy.
Konfiskata samochodu w żaden sposób nie będzie zależała od jego wartości, nie będzie więc miało znaczenia czy będziemy jechać najnowszym Porsche, czy 40-letnim Polonezem.
Konfiskata będzie dotyczyła tylko i wyłącznie samochodów stanowiących własność kierowcy prowadzącego pojazd. Jeżeli w trakcie popełnienia przestępstwa pojazd nie stanowił wyłącznej własności sprawy to Sąd orzeknie przepadek równowartości pojazdu. Podobnie sytuacja będzie się miała, gdy po popełnieniu przestępstwa osoba pojazd:
- sprzeda;
- daruje;
- ukryje
Pytanie, co będzie w sytuacji, gdy osoba będzie prowadziła samochód służbowy np. załadowaną ciężarówkę?
W tym przypadku ustawodawca zdecydował, iż Sąd nie będzie mógł dokonać konfiskaty samochodu, jeżeli sprawca prowadził pojazd mechaniczny wykonując czynności zawodowe lub służbowe polegające na prowadzeniu pojazdu na rzecz pracodawcy. W takim przypadku Sąd orzeknie nawiązkę w wysokości, co najmniej 5.000,00 zł.
Poniżej link do strony Komendy Powiatowej Policji w Sztumie, gdzie bardzo dokładnie rozpisane różne sytuacje związane z konfiskatą samochodu.
Na koniec warto zaznaczyć, że w Internecie pojawia się dużo głosów, że przedmiotowe przepisy są niekonstytucyjne, ponieważ ograniczają prawo własności. W tym temacie nie będziemy przeprowadzać głębokiej analizy, jednakże należy podkreślić, iż obecnie w polskim systemie prawnym nie ma organu, który mógłby wypowiedzieć się w tym temacie w sposób, w który części narodu nie będzie tego kwestionować. W związku z powyższym w szczególności powinniśmy zwrócić uwagę na przepisy związane z art. 178a par. 1 kodeksu karnego.
