W ramach prowadzenia kancelarii adwokackiej kilkukrotnie zarówno na łamach przedmiotowej strony, jak również bloga „prawoMOCNEGO” odniosłem się do przestępstwa będącego dla mnie „creme de la creme” przestępstw tj. wyłudzania podatku VAT. Jednakże dotychczas nie nawiązałem do ww. przestępstwa w kontekście nielegalnego obrotu paliwami płynnymi, a to właśnie największe wyłudzenia podatku od towarów i usług powstają w handlu złomem oraz handlu paliwami. Dzieję się tak, dlatego, że w przypadku cen paliw zawsze około 50 % ceny stanowią daniny publiczne – a więc jest, co uszczuplać, a grupom przestępczym opłaca się wprowadzać na rynek nielegalne i nieopodatkowane paliwo, które jest atrakcyjne dla nabywcy, ponieważ jest dużo tańsze. Co prawda, w 2016 r. wprowadzono szereg przepisów mających ukrócić przedmiotowy proceder jak: „Pakiet paliwowy i Pakiet energetyczny” to do dnia dzisiejszego branża paliwowa stoi przed wieloma wyzwaniami związanymi z nielegalnym handlem paliwami.

Naruszenie przepisów karnych w przypadku obrotu paliwami może pojawić się de facto na każdym etapie działań niezbędnych do otrzymania paliwa tj: produkcji, logistyki, transportu, rafinacji, mieszania, obrotu detalicznego itp. co dodatkowo utrudnia organom ścigania odpowiednie ich wykrycie.

Co do zasady grupy przestępcze stosują kilka form wyłudzenia podatku VAT przy handlu paliwami płynnymi.

Po pierwsze jest to fikcyjny wywóz. Podmiot deklaruje, iż nastąpił wywóz paliwa, a tak naprawdę nigdy to nie nastąpiło. Po drugie wywóz towaru niemającego jakiejkolwiek wartości. Kolejne działanie polega na zaniżeniu podatku poprzez zastosowanie stawki zerowej lub obniżonej podatku VAT lub też podanie fikcyjnego miejsca świadczenia usługi.

Najbardziej powszechnym zjawiskiem jest wprowadzanie oleju napędowego, jako oleju opałowego. Paliwa te prawie niczym się nie różnią, z wyjątkiem stawki opodatkowania. Olej napędowy składa się praktycznie z 70% procent podatku, a więc podanie, że przewozi się olej opałowy, który nie jest nałożony konkretnymi daninami publicznymi pozwala danemu podmiotowi na zaoszczędzeniu dużych środków pieniężnych, a w konsekwencji uszczuplenie przychodu Skarbu Państwa. Tak uszczuplona danina jest korzyścią dla przestępców.

Proces działania grup przestępczych przy nielegalnym obrocie paliwami jest dość skomplikowany i zawiera w sobie liczne elementy innych przestępstw z kodeksu karnego i kodeksu karnego skarbowego. Co do zasady rejestruje się wiele podmiotów gospodarczych lub wykorzystuje się już istniejące do popełniania przestępstw. Głównym źródłem zarobku jest jednak wykazanie fikcyjnego obrotu paliwami za pomocą faktur VAT. Grupy przestępcze nabywają komponenty paliwowe i olej po to, aby dostosować ich parametry do rynkowego oleju napędowego.

Główny problem dla organów ścigania stanowi fakt, że grupy przestępcze działają na kilku poziomach przestępczych jak:

• obrót produktami ropopochodnymi;
• obrót dokumentowy;
• obrót rachunkowy – tj. obrót na rachunkach bankowych

Zasadniczym celem grup przestępczych przy wprowadzaniu do obrotu nielegalnego paliwa jest osiągniecie zysku kosztem budżetu Skarbu Państwa tj. korzyść z podatku akcyzowego, podatku VAT, różnicy w cenie towaru.

Artykuły, na które należy zwrócić szczególną uwagę przy przestępstwach związanych z obrotem paliwami to: art. 299 k.k., 56 § 1 k.k.s., 54 § 1 k.k.s.

‍